1596 yılında Alman bir ilaç firması tarafından Batı Almanya'da grip ilacı olarak piyasaya sürülen Thalidomide belki üretenler tarafından bilinen ! ama insanlar tarafından bilinmeyen büyük bir faciaya sebep olmuş.
Bu ilacı nazi komutanı olan birisi bulmuş. Hem sakinleştirici hem de bulantı giderici bir ilaç olması sebebiyle grip vakalarında yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmış. Daha sonraları hamile kadınlarda gebeliğe bağlı ortaya çıkan gerginlik, korku ve mide bulantılarını gidermek için gebelerde kullanımı uygun görülmüş. İşte filmde tam burada kopmuş. Çünkü o yıllarda özellikle kadınlarda kullanılan ilaçların araştırılmasına, gebelik sürecinde bebeklerin ne kadar etki altında kaldığına pek de önem verilmemiş. İlacın kullanımın başlamasından 1.5 yıl sonra bu ilacı gebeliklerinin belli dönemlerinde kullanan annelerin bebeklerinin sakat doğduğu tespit edilmeye başlanmış. Mesela gebeliğin 20. gününde kullanılmışsa bebeklerde yüz gelişimi gerçekleşmiyor, 21. günüde göz, 22. gününde kulak ve yüz, 24-28 gününde kollar oluşmuyor, 27-28 günlerde bacak oluşumunu engelliyormuş. En iyi ihtimalle bebekler parmaksız veya çok parmaklı doğuyorlarmış. Durumun tespiti üzerine toplumdan yükselen sesler ve ABD ilaç onay kurumunda çalışan Frances Oldham Kelsey'in bu ilaca olan güvensizliği sonucunda ilaç 1961 yılında kullanımdan kaldırılmış.
Tüm dünyada 2000den fazla çocuğun bu ilaç yüzünden sakat doğduğu ve pek çoğunun ölümle sonuçlanan bir facia yaşanması engellenememiş.
Türkiye ve Amerika'da bu ilaç sebebiyle kayıtlı hiç vaka örneği yok. Neden? Çünkü az önce yazdığım gibi ABD'de bu ilacın bilimsel verilerinin olmadığı gerekçesi ile ilaç onay kurumu tarafından kullanımı uygun görülmemiş. Buna rağmen promosyon olarak doktorlara el altından dağıtılan ilaçlar ABD'de 17 çocuğun sakat doğmasına sebep olmuş. Türkiye'de ise aslen veteriner hekim olan Süreyya Tahsin Aygün ve Ankara Üniversiyesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Bölüm Başkanı Prof.Dr. Şükrü Kaymakçalan ilacın gebelerde kullanımın uygun olmadığı yönünde çalışmalar hazırlayarak, Sağlık Bakanlığına bildirmiş ve ilacın ülkeye girişine izin verilmemiş.
Bu ilaç bu arada günümüzde hala kullanılmakta. Ama doğru hastalarda doğru amaçlar için.
Ülkemizde de bilimsel çalışmalar yapan, bu çalışmalara değer veren ve insan hayatını önemseyerek büyük acıların yaşanmasına engel olan o dönemin tıp dünyasına teşekkürü bir borç bilirim.
Bu arada bu bilgileri ve buna benzer pek çok bilgiyi merakla, zevkle ve büyük bir ilgiyle takip ettiğim youtube kanalı Evrim Ağacı.
İlginizi çekerse sizlerde bakın derim. Çünkü o kadar ilginç şeyler öğreniyorum ki eve gidip büyük bir hevesle eşime ve çocuklarıma anlatıyorum.
amanin ne korkunçmuş, peki, evrim ağacı, tenk yuuu :)
YanıtlaSilbu konuda kitap ve makaleler okumuştum o kadar korkunçtu ki hatta korku filmlerinde bile bu tema kullanılmıştı bir ara
YanıtlaSil